Chương mở đầu 8: Sự cứu rỗi cuối cùng của Thành phố Sương Xám Yeletsky hoàn toàn biến thành một cái xác không hồn. Trái tim ông cũng có lúc đã ngừng hoạt động. Thịch, thịch, thịch… “Thưa ngài, cháu… cháu có đến không đúng lúc không ạ?” Một giọng nói áy náy vang lên từ ngoài cửa, Viktor rụt rè đứng ở ngưỡng cửa. “Cháu còn ít tiền chưa đưa cho ngài, là ông Rudolf đã giúp ngài đòi lại từ tay bọn người xấu.” Nhìn thấy Yeletsky chìm trong tuyệt vọng, Viktor ánh mắt lảng tránh, không dám làm phiền ông. “Thưa ngài, cháu để tiền ở đây ạ. Ngài có việc gì cứ gọi cháu, cháu ở ngay ngoài cửa thôi.” Nhìn thấy thi thể treo trong phòng, Viktor dù đã quen với cảnh tượng này vẫn cảm thấy sợ hãi. Cậu bé đặt tiền xuống rồi chạy khỏi nhà của Yeletsky. Nhưng khi ra đến ngoài cửa, cậu bé chợt nhớ ra điều gì đó, lại nhanh chóng ló đầu vào, gọi với vào trong phòng: "Thưa ngài, cẩn thận đừng để đội tuần đêm phát hiện. Chúng sẽ ném người chết cho Dịch Quỷ ăn đấy." "Nếu ngài không ngại, có thể ném người xuống sông Godon. Nghe nói người vớt xác ở vùng đầm lầy dưới hạ lưu đã đổi nghề rồi, họ sẽ chôn cất những người vớt được." Đội tuần đêm mà Viktor nói, Yeletsky đương nhiên biết. Đó là một đám người dắt theo Dịch Quỷ đi lang thang trong thành phố, chuyên tìm kiếm những thi thể vô chủ. Vốn dĩ đây là một cơ chế để duy trì vệ sinh đô thị, nhưng từ khi Nghị Viện Thánh Huyết cắt giảm lương thực của đoàn lính đánh thuê Dịch Quỷ, đám người này chẳng còn quan tâm thi thể có người nhận hay không nữa. Tất cả những công dân không thuộc thượng thành, nếu không nhanh chóng đưa thi thể ra khỏi thành, đều sẽ trở thành bữa tối của chúng. Dù đang chìm trong tuyệt vọng, nhưng chính nỗi tuyệt vọng ấy lại không ngừng thôi thúc Yeletsky phải hành động ngay lập tức! Ông gắng gượng, loạng choạng đứng dậy, trèo lên ghế, với tay lên xà nhà, tháo sợi dây thừng to xuống. Bịch một tiếng, thân thể va xuống sàn nhà. Yeletsky cố nén nước mắt, không cúi đầu nhìn căn phòng bừa bộn. Ông cẩn thận đặt thi thể vợ lên giường, lặng lẽ lau đi vệt nước mắt rồi bước ra khỏi phòng. "Thưa ngài, ngài ra rồi ạ?" Viktor co ro ôm gối ngồi xổm bên cạnh cửa lớn, giúp ông canh chừng xem có đội tuần đêm nào đi qua không để kịp thời báo hiệu. Thấy Yeletsky bước ra, cậu bé rất vui mừng. Gương mặt tươi cười của cậu tựa như con đom đóm trong đêm hè, khẽ chiếu rọi trái tim sắp lụi tàn của Yeletsky. “Viktor, ta có thể nhờ cháu một việc được không?” Giọng của Yeletsky chưa bao giờ tiều tụy đến thế. “Thưa ngài, cháu đây ạ.” “Đây là chìa khóa nhà ta. Trong tủ ta có để một ít tiền. Ta có lẽ phải đi xa một chuyến, có thể sẽ rất lâu. Ta có thể nhờ cháu trông giúp căn nhà này được không?” Không hiểu được ẩn ý trong lời nói của Yeletsky, cậu bé Viktor suy nghĩ một lát rồi đáp lại một cách nghiêm túc: “Được ạ, nhưng thưa ngài, cháu không thể lấy tiền của ngài.” Cậu bé lắc đầu nguầy nguậy, cậu có sự bướng bỉnh và nguyên tắc của riêng mình. “Ngài cho cháu ở đây đã là quá đủ rồi, nên cháu không thể tham lam thêm nữa. Số tiền này cháu không thể nhận.” Đối với câu trả lời của Viktor, Yeletsky không quá để tâm. Ông gật đầu rồi nói tiếp: “Vậy ta lại nhờ cháu một việc nữa nhé. Dùng số tiền đó mỗi ngày mua củi, sau đó, cháu thấy cái vật to lớn trong nhà bếp kia không?” Theo lời nhắc của Yeletsky, Viktor nghiêng đầu nhìn về phía chiếc lò sưởi hơi nước khổng lồ trong bếp, ngơ ngác chớp mắt. “Vật đó là một nơi thờ phụng, dành cho Thần Hơi Nước và Cơ Khí.” “Ta cần cháu mỗi ngày trước khi đi ngủ, theo yêu cầu của ta, dâng lên Ngài một mẩu bánh mì đen và thành tâm cầu nguyện. Cầu nguyện xong thì phải ăn hết mẩu bánh mì đó.” Nói đến đây, vẻ mặt của Yeletsky đột nhiên trở nên nghiêm nghị. Ông trịnh trọng căn dặn: “Nhớ kỹ, phải cầu nguyện thật thành tâm, và mẩu bánh mì sau khi cầu nguyện cũng phải ăn hết, nếu không sẽ có chuyện không hay xảy ra.” Viktor lẳng lặng nhắc lại những chi tiết mà Yeletsky dặn dò, thậm chí còn vắt óc ghi nhớ câu “thần chú” khó đọc khó hiểu mà Yeletsky đã dạy. Cậu bé ngây thơ lúc này vẫn lựa chọn tin tưởng Yeletsky một cách tuyệt đối. Cậu chưa bao giờ nghi ngờ, cũng không muốn nghi ngờ người đàn ông tốt bụng này sẽ lừa mình. Nhưng cậu lại nhạy bén cảm nhận được một nỗi buồn đang bao trùm lấy người đàn ông này. Cậu cúi đầu, hai tay vặn vẹo, rụt rè hỏi: “Thưa ngài, có phải sau này ngài sẽ không trở về nữa không?” Yeletsky không trả lời câu hỏi đó, ông chỉ khẽ lắc đầu, nở một nụ cười thê lương. “Phòng trên tầng hai là thư phòng của ta, sách bên trong cháu phải đọc nhiều vào. Chỗ nào không hiểu thì ghi lại, nếu thật sự không hiểu thì đợi ta trở về sẽ dạy cho cháu.” Nghe thấy Yeletsky sẽ trở về, Viktor mới yên tâm, vui vẻ chớp mắt. Trao chìa khóa nhà cho đứa trẻ lương thiện, Yeletsky nắm lấy bàn tay nhỏ bé của cậu bé đi ra ngoài. Vừa đi được vài bước, cậu bé đã đặt bàn tay còn lại của mình lên. “Thưa ngài, tay ngài lạnh quá, để cháu sưởi ấm cho ngài.” Đôi tay nhỏ bé ấy dính đầy dầu mỡ, bẩn thỉu làm vấy bẩn cả mu bàn tay của Yeletsky, nhưng câu nói ngây thơ của cậu bé lại là hơi ấm duy nhất mà Yeletsky cảm nhận được trong những ngày qua. Đôi môi Yeletsky run lên. Ông ngẩng đầu, ngửa mặt ra sau, nuốt ngược tất cả nước mắt vào trong, hóa thành nỗi chua xót trong lòng. Ông gắng sức kìm nén cảm xúc sắp vỡ òa của mình, nói: “Cảm ơn cháu…” Dẫn cậu bé vào bếp, đứng bên cạnh chiếc lò sưởi hơi nước do chính tay mình thiết kế, Yeletsky trịnh trọng căn dặn Viktor. “Bây giờ ta sẽ dạy cháu cách cầu nguyện với Thần Hơi Nước và Cơ Khí.” “Cháu bé! Quy trình này không được sai một bước nào, biết không?” Yeletsky, với một sự trang nghiêm như đang hành thánh lễ, từng bước một chỉ dạy cho Viktor cách khởi động cái máy khổng lồ này, đồng thời lấy cớ cầu nguyện để chỉ cho cậu những công việc lau chùi và sửa chữa đơn giản. Sau đó, ông lại mang ra một chiếc chăn cũ, làm cho cậu bé một cái ổ nhỏ ấm cúng bên cạnh lò sưởi. Chờ cho cậu bé chìm vào giấc ngủ, ông mới khẽ khàng đóng cửa, trở về phòng mình. Ông lấy ra giấy tờ nhà, sửa tên Aleksey Ivanovich Yeletsky thành Viktor Tubayev, và bên cạnh còn ký một lá thư tặng cho. Như vậy, ông mới xem như đã trả hết ân tình cuối cùng trên cõi đời này, chỉ còn lại một chấp niệm cuối cùng vẫn đang chờ đợi ông. Yeletsky mặc vào bộ lễ phục duy nhất của mình, đi vào đôi ủng da mà ông chưa nỡ mang. Lần cuối cùng ông ăn mặc trang trọng như vậy, là trong đám cưới của chính mình. Đến bên giường, ông vuốt ve gò má vợ, giọng nói khàn đặc nhưng lời nói lại chan chứa yêu thương: “Agna, lúc chúng ta mới cưới, cả hai đều bận rộn mưu sinh, anh vẫn nợ em một chuyến đi.” "Bây giờ, chúng ta lên đường thôi… Ôm lấy người vợ đã khuất, Yeletsky trong bộ lễ phục trang trọng bước ra khỏi căn nhà đã đổi chủ. Lúc này, từ bên cửa sổ vọng ra một tiếng gọi non nớt: “Thưa ngài Yeletsky, cháu đợi ngài trở về.” “Ngài nhất định phải trở về đấy ạ!” Lời đáp lại đầy hy vọng ấy là khúc tiễn biệt cuối cùng của Yeletsky. Bóng ông ôm thi thể vợ dần khuất xa dưới bóng đèn đường. Màn đêm đã nuốt chửng ông, cũng đồng hành cùng ông đến bên bờ sông Godon. “Sóng lặng trên sông khẽ lật mình, chôn vùi một kiếp người bi thảm của dân Hydross.” Đây là một bài dân ca được lưu truyền dọc bờ sông Godon, lúc sinh thời vợ ông cũng đã từng hát cho ông nghe. Đứng trên cây cầu lớn bắc qua đôi bờ, cảm nhận cơn gió lạnh buốt từ lòng sông thổi lên, lòng Yeletsky chưa bao giờ bình lặng đến thế. Cuộc đời dường như đã đi đến hồi kết. Dòng sông lặng lẽ dưới chân là dòng sông kết thúc của tất cả người dân Hydross, nhưng cũng là cỗ quan tài cuối cùng của hai vợ chồng ông. “Agusha, anh đến với em đây…” Yeletsky ôm chặt người vợ đã khuất, kiên quyết nhảy xuống, gieo mình vào vòng tay của dòng sông kết thúc. Làn nước lạnh lẽo bao bọc lấy ông, cả thế giới xoay cuồng. Ồn ào, náo nhiệt, vô trật tự, hỗn loạn, cuối cùng tất cả đều quy về sự tĩnh lặng và cô liêu vô tận… Lòng Yeletsky chưa bao giờ bình lặng đến thế, mọi thứ dường như đều trở về điểm khởi đầu của cuộc đời. Ấm áp, ấm áp, trong sự ấm áp ấy có một thứ ánh sáng màu cam, dịu dàng như đôi bàn tay thánh khiết đang vuốt veông. Yeletsky dường như nghe thấy có ai đó đang thì thầm bên tai, không ngừng dịu dàng gọi tên ông. Ông gắng gượng mở mắt ra, trong tầm nhìn mờ ảo chỉ là những đốm sáng, duy chỉ có một câu nói in rõ vào tai ông: “Đồng chí tỉnh rồi à, có sao không?”